Kể từ khi đại dịch bùng nổ đến nay khiến hàng triệu người phải lao đao thì mối bận tâm lớn nhất lúc này chính là dành cho sức khỏe. Bởi vậy các loại vaccine covid luôn rất được người dân chú trọng tìm hiểu kỹ càng để sử dụng. Hiểu được tầm quan trọng của vấn đề này nên trong các bài viết hôm nay chúng ta sẽ tìm hiểu kỹ hơn về nó nhé.
Khái quát về vaccine Covid-19
Loại vaccine này dùng để phòng virus Corona gây suy giảm miễn dịch của hệ hô hấp. Hiện nay đã có rất nhiều đơn vị uy tín công bố sản xuất thành công loại này và hiệu quả khi đem ra sử dụng trong cộng đồng đem lại những phản hồi khá tích cực. Nó giúp giảm hẳn khả năng lây nhiễm virus cũng như hạn chế tình trạng chuyển biến nặng ở các bệnh nhân.
Ngay từ khi loại virus này xuất hiện vào tháng 12/2019 tại thành phố Vũ Hán, Trung Quốc thì đến cuối tháng 2/2020, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã nhanh chóng đưa ra các phương án nghiên cứu và sản xuất ra các loại vaccine covid để có thể nhanh chóng áp dụng vào thực tế nhằm hạn chế tối đa tình trạng lây nhiễm. Và chỉ 8 tháng sau đó, một số đơn vị đã sản xuất thành công và đưa vào thử nghiệm trên toàn cầu.
Đến tháng 11/2020, rất nhiều đơn vị đã công bố thử nghiệm thành công, đồng thời hứa hẹn sẵn sàng cung cấp 3 tỷ liều dùng cho cư dân trên toàn cầu. Đây là thành quả của nhiều tháng trời nghiên cứu ròng rã của đội ngũ các nhà khoa học và nhân viên y tế trên toàn thế giới vì mục tiêu đẩy lùi đại dịch.
Các loại vaccine covid có cơ chế sinh miễn dịch ra sao?
Cũng như những loại thuốc khác trên thị trường thì vaccine Covid-19 có tác dụng tạo ra các kháng thể chống lại sự xâm nhập và phá hủy của virus đối với các tế bào của cơ thể, nhờ đó mà hình thành một hệ miễn dịch khỏe mạnh, ít bị ảnh hưởng và nhiễm bệnh hơn. Chúng ta sẽ theo dõi cơ chế này thông qua những phân tích cụ thể sau:
Miễn dịch thụ động
Loại miễn dịch này có nguồn gốc từ huyết thanh người nhiễm virus corona đã được phục hồi. Cơ chế của nó chính là sử dụng kháng thể miễn dịch globulin của các bệnh nhân khác nhau để sử dụng thành vaccine phòng chống hoặc điều trị Covid-19. Tác dụng bảo vệ của miễn dịch thụ động thường xảy ra ngay lập tức, tuy nhiên một số trường hợp còn phụ thuộc vào liều lượng cũng như thể trạng từng người.
Miễn dịch chủ động trong các loại vaccine covid
Cơ chế chung của dạng này là tạo ra kháng thể từ chính virus corona hoặc độc tố, các tác nhân hình thành nên chúng. Ngoài ra các nhà khoa học còn dùng nó để sản xuất ra tế bào lympho B và lympho T cũng có tác dụng chống lại sự tấn công của covid 19 với hệ miễn dịch trên cơ thể con người.
Vaccine Covid-19 đang được sản xuất theo cơ chế nào?
Nhìn chung tất cả các loại vaccine chống corona trên thị trường hiện nay đều được sản xuất theo những “mẫu số” chung theo quy chuẩn nghiên cứu của Tổ chức Y tế Thế giới. Có chăng chỉ khác nhau một chút ở công nghệ của mỗi đơn vị sản xuất mà thôi, tuy nhiên nó đều phải tuân thủ theo một trong ba cơ chế sau đây:
Vaccine protein
Theo tìm hiểu thì dạng này được chiết xuất từ các mảnh protein tinh khiết của virus Sars-Cov-2. Cơ chế hoạt động của nó là sau khi được tiêm vào cơ thể, hệ miễn dịch của chúng ta tiếp nhận và bắt đầu tạo ra kháng thể chống virus. Điểm đặc biệt ở đây là nó có khả năng ghi nhớ sự xuất hiện của chủng này và ngăn chặn sự xâm nhập của chúng trong tương lai.
Vaccine mRNA
mRNA rất quan trọng cho việc tổng hợp protein. Các loại vaccine covid dạng này được khi đưa vào cơ thể sẽ khởi động loại protein mà bình thường sẽ do virus corona tiến hành, nhờ đó đáp ứng nhu cầu miễn dịch của cơ thể chống lại tác nhân gây bệnh. Như vậy các tế bào được nhận vaccine sẽ tạo kháng nguyên (protein của virus) lại đáp ứng miễn dịch chống lại protein này.
Vaccine vector
Dạng này không thực sự chứa kháng nguyên mà chúng sử dụng chính tế bào của cơ thể để sản xuất. Dựa trên nguyên lý đó thì các nhà khoa học đã dùng một loại virus được biến đổi (vector) để vận chuyển mã di truyền cho kháng nguyên tạo nên vaccine.
Đối với loại vaccine phòng Sars-Cov-2, mã di truyền là các protein gai trên bề mặt của virus. Khi vắc xin được tiêm vào trong cơ thể, nó sẽ kích thích các tế bào sản sinh ra một lượng lớn kháng nguyên kích hoạt phản ứng miễn dịch mạnh mẽ của tế bào lympho T cũng như kháng thể của lympho B.
Các loại vaccine covid được sử dụng phổ biến
Hiện nay, việc tiêm chủng vaccine chống covid đã trở nên phổ biến ở các quốc gia. Điều này mở ra một trang mới trong việc đấu tranh đẩy lùi đại dịch của nhân loại cũng như hạn chế thấp nhất sự lây lan và làm giảm nguy cơ chuyển biến nặng hơn của người nhiễm Covid-19. Bạn đọc có thể tham khảo qua một số loại đã được WHO công bố an toàn và được cấp phép sử dụng trên người sau đây:
Vaccine AstraZeneca
Loại vaccine này là một trong những sản phẩm đầu tiên được sản xuất và thử nghiệm thành công của tập đoàn AstraZeneca Tính đến thời điểm hiện tại, nó đã được WHO cấp phép sử dụng khẩn cấp tại nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ trên thế giới với con số gần 100 triệu liều đã được sử dụng.
Theo các nghiên cứu gần đây đánh giá thì AstraZeneca có thể hạn chế tới hơn 80% khả năng nhiễm bệnh. Và khi chúng ta phổ cập nó ra cộng đồng thì sẽ tạo nên một vòng bảo vệ vững chắc ngăn chặn virus. Bởi vậy mà khi đơn vị này công bố thử nghiệm thành công đã có rất nhiều quốc gia đặt hàng để có thể tiến hành tiêm chủng cho người dân một cách sớm nhất.
Vaccine Vero Cell – Một trong các loại vaccine covid
Loại vaccine này do hãng Sinopharm phát triển và được tập đoàn Beijing Institute của Trung Quốc đảm nhiệm sản xuất với số lượng cực lớn. Theo ước tình thì đã có hơn 800 triệu liều được đơn vị này cung cấp ra thị trường.
Hiện Việt Nam cũng là quốc gia sử dụng phổ biến loại vaccine này trong tiêm chủng cho toàn dân với hơn 500.000 liều do Trung Quốc tài trợ. Vero Cell cũng đã được triển khai từ tháng 7/2021 và cho đến nay vẫn luôn đạt hiệu quả phòng chống dịch rất tích cực.
Ưu điểm của vaccine Vero Cell chính là khi tiêm vào cơ thể ít gây ra các phản ứng mạnh mẽ sốt, mệt mỏi, đau nhức. Tuy nhiên tỷ lệ kháng virus của nó không cao bằng AstraZeneca. Mặc dù vậy thì loại này vẫn được Bộ Y tế nước ta đánh giá là khá hiệu quả và góp phần không nhỏ trong thành công của công tác phòng chống dịch.
Vaccine Moderna – Một trong các loại vaccine covid
Hiện tại loại vaccine này đã được Tổ chức Y tế Thế giới chứng nhận an toàn, có hiệu quả phòng chống virus rất tốt nên được sử dụng khá phổ biến tại nhiều quốc gia với khoảng 340 triệu liều đã được cung cấp ra thị trường. Việt Nam cũng nhận tổng cộng hơn 5 triệu liều Moderna do Chính phủ Mỹ viện trợ và đang triển khai tiêm chủng trong cộng đồng.
Vaccine Comirnaty của Pfizer/BioNTech
Loại vaccine này cực kỳ quen thuộc mà các bạn hay gọi là Pfizer đó. Tính đến thời điểm hiện tại thì nó đã có mặt trong chương trình tiêm chủng của 97 quốc gia với khoảng 850 triệu liều đã được sử dụng và các chuyên gia y tế cũng đánh giá có hiệu quả phòng chống virus corona rất tốt.
Có thể bạn quan tâm:
- Cố Tây Tước và hàng loạt tác phẩm ngôn tình để đời
- Cửu Lộ Phi Hương và các tác phẩm tiểu thuyết lừng danh
Lời kết
Như vậy, bài viết hôm nay đã mang đến cho quý vị độc giả những thông tin rất quan trọng về các loại vaccine covid được sử dụng phổ biến trên thị trường hiện nay. Mong rằng các bạn đã có thêm cho mình những kiến thức bổ ích để bảo vệ sức khỏe của bản thân, gia đình cũng như cộng đồng tốt hơn nhé.